Eskişehir EMDR Uygulayan Psikologlar EMDR Göz Hareketleri İle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme

 

Eskişehir EMDR Uygulayan Psikologlar EMDR Göz Hareketleri İle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme

EMDR; psikodinamik, bilişsel, davranışçı ve danışan merkezli yaklaşımlar gibi çok iyi bilinen farklı yaklaşımların öğelerini bir araya getiren bir yöntemdir . Pek çok çalışma EMDR’nin TSSB’de etkili olduğunu göstermiştir. 

Eskişehir EMDR

Son yıllarda yapılan bir gözden geçirme çalışmasında, TSSB tedavisinde, TravmaOdaklı Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve EMDR’nin diğer terapilerden üstün olduğu bildirilmiştir. TSSB terapilerine yönelik bir meta-analiz çalışmasında da EMDR ve Travma Odaklı BDT benzer düzeyde etkili bulunmuştur. Bu çalışmada, EMDR tekniği, EMDR’nin uygulaması ve EMDR için önerilen nörobiyolojik mekanizmalar özetlenmiş, karmaşıklık içermeyen bir erişkin travmasına bağlı TSSB olgusu, seans kayıtları ile verilerek uygulama örneklendirilmiştir. EMDR’nin ortaya çıkışı Francine Shapiro, 1987’de EMDR ile ilgili ilk gözlemlerini yapmış ve tekniğini çeşitli durumlarda denemeye başlamıştır. Shapiro’nun EMDR’yle ilgili deneyimi arttıkça, diğer terapi yaklaşımlarından da yararlanarak bu yöntemi zenginleştirmiştir. EMDR ile ilgili ilk kontrollü klinik araştırma 1988’de yapılmıştır. Bu tarihten günümüze kadar hızla kabul edilen ve etkililiği konusunda üzerinde pek çok çalışma yapılan bir teknik olmuştur. İlk yıllarında yaygın eleştiriler de almasına karşın, tekniğin gelişmesi, araştırma sonuçları ve uygulama endikasyonlarının yerleşmesine bağlı olarak, eleştirel yayınlara son yıllarda pek rastlanmamaktadır. 

Temel konuları EMDR ve EMDR araştırmaları olan “Journal of EMDR Practice and Research” dergisi de 2007 yılından beri yayınlanmaktadır. Travma ve EMDR EMDR yaklaşımına göre, travma ile ilgili anı bellekte uygun olmayan bir biçimde depolanır ve bu geçmiş yaşantı “düğüm” olarak adlandırılır. Düğüm, terapötik olarak çözülmesi hedeflenen, anı ağlarının merkezinde bulunan, biyolojik olarak depolanmış olan deneyimdir. Uygun olmayan biçimde depolanan bu anılar, işlevsel olmayan tepkilerin verilmesi ve kendilik algısının zayıflamasının en temel nedenidir. Şu andaki yaşantılar var olan anı ağları ile bağlantıda olduklarından, işlevsel olmayan bir biçimde depolanmış anı ile beslendiklerinde uygunsuz bir biçimde yerleşebilirler. Bellekte depolanan anılar, görüntü, düşünce, duyumlar gibi bilgilerden oluşurlar. Bilgi, “donmuş” bellek sisteminde değişmemiş/ işlenmemiş şekilde, nörobiyolojik seviyede başka bilgilerle uyum sağlayacak şekilde işlenmeden depolanmış olabilir. Çocukluk yıllarında yaşanan travmatik deneyimler özellikle böyledir. Bu anılar “T” olarak adlandırılan tecavüz, savaş deneyimi gibi açıkça kişiyi etkileyen travmatik bir yaşantı ya da “t” şeklinde gösterilen ve kişinin kendisinde “değersizim”, “yetersizim” gibi olumsuz inançlara yol açan (özellikle çocukluk çağı deneyimleri) bir çok olay (stresör) ya da stresörün kronik olduğu yaşantılar olabilir. Birbiri ile ilişkili, temeldeki hedef anılar (düğümler) özgün halleriyle (değişmeden-işlenmeden) depolanmışlardır ve şimdiki zamanı önemli şekilde etkilerler. Şimdiki zamanda var olan bozuklukların neredeyse tamamının nedeni geçmiş deneyimlerde saklıdır. Birçok insanın hayatı boyunca benzer sorunları tekrar tekrar yaşamasının nedeni, işlenmemiş travmatik anıları olabilir. Bu anılar işlendiğinde, bilgi, bozukluktan işlevselliğe doğru hareket eder. Bilgi işleme, işlevsel olmayan verileri donma durumundan çıkarıp uyum sağlayıcı bir çözüme doğru götürür. Bozukluktan işlevsel olana doğru hareket eder, daha yüksek uyum sağlama gerçekleştikçe olumluluk artar. EMDR’nin çalışma biçimi üzerine ilk hipotez Shapiro tarafından geliştirilmiştir. Shapiro’nun Uyumsal Bilgi İşleme (UBİ) modeline göre; bir bilgi eğer sıkıntı verici ya da travmatik ise tam olarak işlenemez. Bellekte olayla ilgili ilk algılar, beraberinde çarpıtılmış düşünce (biliş) ve algılar olarak depolanacaktır. İnsanların şu an sergiledikleri uyumsuz davranışlar bu sıkıntı verici anıların işlenmeden kalmasının sonucudur. TSSB’nin “intrusive” (girici) belirtilerinin, travmanın işlenmemiş algı, afektif ve bilişsel elemanlarından kaynaklandığı varsayılır. Göz hareketleri ve diğer bilateral (iki yönlü ses ya da dokunma uyaranı gibi) uyaranların bilgi işlemeyi uyardığı varsayımı vardır. Çeşitli çalışmalar EMDR ve benzeri göz hareketlerinin anı ile ilişkili afekt ve imgelerin canlılığını azalttığını göstermişlerdir. Sıkıntı ve bununla bağlantılı kaçınmanın azalması duyarsızlaşmayı sağlar; bu yolla da anı ile ilgili bilginin işlenmesi artıyor olabilir. Olayın imgeleri daha az belirgin hale gelerek daha erişilebilir ve böylece, anı ile ilgili bilgi uyumsal bilgiye katılabilir. Sonuç olarak, bellek ağı içinde daha fazla bağlantının kurulduğu varsayılır.

Son yıllardaki çalışmalar, disosiyatif bozukluklar , konversiyon bozukluğu, kronik ağrı, otoimmün hastalıklar, dolaşım sistemi hastalıkları gibi bir çok hastalık ile travma arasındaki bağlantılara dikkat çekmektedir. Mümkün olan en kısa sürede travmaya müdahale ve tedavisi bu nedenlerle çok önemlidir. Ruh sağlığı çalışanlarının travmaya yönelik girişimlerinde ilaç tedavisi, bilişsel davranışçı yaklaşımlar ve grup uygulamaları yanı sıra, kolay öğrenilen ve kısa sürede yanıt alınma şansı veren EMDR tekniğini de yaygın olarak kullanmaları gerektiğine inanıyoruz. EMDR, TSSB’nin yanı sıra, kronik ağrı, fantom ağrı, özgül fobi, çocuklarda TSSB ve stresle ilgili dermatolojik bozukluklarda kullanılmış ve olumlu sonuçların elde edildiği bildirilmiştir. Ayrıca, çeşitli tedavi kılavuzlarında EMDR, önerilen yöntemler arasındadır. Ülkemizde TSSB üzerine yapılan çalışmalar ve klinik gözlemlerimiz travma ve travma ile ilişkili bozuklukların oldukça yaygın olabileceğine işaret etmektedir. Sonuç olarak, travma çalışmak isteyen ruh sağlığı çalışanları için EMDR, çok kısa sürede öğrenilebilme ve uygulayabilme, kısa sürede sonuç alınabilme açılarından iyi bir seçenek olarak görünmektedir.

#eskisehir #EMDR