1)
Psikoterapi nedir?
Freud konuşma terapisi diyerek psikoterapiyi biyolojik
temellere dayanan (ilaç, elektrokonvülsif -elektroşok-…) tedavilerden
ayırmıştır.
Eskişehir Psikoterapi Hakkında Detaylı Bilgi İçin Bağlanın.
Eskişehir Psikoterapi Hakkında
“PSİKOTERAPİ KONUŞMA TEDAVİSİDİR.” – SİGMUND FREUD
Freud’un hastalarından biri olan Anna O. ilk psikoterapi
uygulanan kişilerdendir. Kendisine uygulanan tedavinin etkisini “baca
temizlemeye” benzetmiştir (Breuer & Freud, 2000, s. 30). Konuştukça
bacadaki kirlerin temizlenmesi gibi rahatladığını ve konuşmanın tedavi etkisi
olduğunu gözlemlemiştir.
PSİKOTERAPİ OLUMLU HASTA HEKİM İLİŞKİSİ KURMA SANATI VE
BİLGİSİDİR. – M. ORHAN ÖZTÜRK (PSİKANALİZ VE PSİKOTERAPİ)
Öztürk böylelikle psikoterapi sürecinde ilişkinin
iyileştirici etkisine vurgu yapmıştır.
“TERAPİ HAYATIN GİYSİLİ BİR PROVASIDIR.” – IRVİN YALOM
Psikoterapi kişinin duygularını, düşüncelerini,
tutumlarını, konuyla ilgili kişisel geçmişlerini, davranış ve diğer insanlarla
olan ilişkilerini yapısal bir şekilde inceler.
PSİKOTERAPİ ÖTEKİNİN PSİKOLOJİK AÇIDAN İYİLİĞİNİN
AMAÇLANDIĞI SOSYAL BİR UYGULAMADIR. BİR UZMAN TERAPİSTİN YARDIMIYLA, HAYATIN
ZORLUK VE SIKINTILARIYLA BAŞ EDEBİLME YETENEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİDİR. – KEMAL
SAYAR,
Psikoterapi eğitimi
almış terapistlerin farklı terapi yöntemleri kullanılarak yaptıkları
müdahaledir. –EAP
2)
Terapi çeşitleri / hizmetleri
Bireysel terapi
Evlilik terapisi
Aile terapisi
Çocuk terapisi
Grup terapisi (Kendi kendine yardım grupları)
Online terapi
3)
Terapi yöntemleri / yaklaşımları
Psikodinamik yaklaşım
Bu yaklaşıma ait başlıca terapi metodları şunlardır:
Bireysel Psikoloji – Alfred Adler
Analitik Psikoloji – Carl Jung
Benlik Psikolojisi – Heinz Kohut
Lacan’ın Psikanalizi – Jacques Lacan
Kişilerarası Psikanaliz – Harry Stack Sulliven
…
Bilişsel davranışçı terapi
Davranışçı terapi
Bilişsel Davranışçı Terapi
Rasyonel Duygusal Davranış Terapisi
Kabul ve Kararlılık Terapisi
Farkındalık Odaklı Bilişsel Terapi
Şema Terapi
…
Varoluşçu/ Hümanistik yaklaşım
Kişi Merkezli Terapi – Carl Rogers
Gestalt Terapi – Fritz Perls
Psikodrama – Jacob L. Moreno
Varoluşçu terapiler
Transpersonal Psikoterapi
…
Sistemik aile terapisi
Yaşantısal aile terapisi / Dönüşümsel aile terapisi –
Virgia Satir
Yapısal aile terapisi – Salvador Minuchin
Stratejik aile terapisi – Jay Haley ve Selvini Palazzo
Sistem dizim yöntemi (Kuşaklararası aile terapisi) – Bert
Hellinger
Öyküsel Terapi / Narrative Terapi – Michael White – David
Epson
Kısa süreli çözüm odaklı terapi – Steve De Shazer
…
* İlk üç terapi yaklaşımı konusunda büyük ölçüde görüş
birliği söz konusudur. Fakat özellikle post modern terapi metodlarının
kategorilere ayrılması konusunda çok farklı sınıflandırmalarla
karşılaşabilirsiniz.
4)
Psikoterapi’nin yardımcı olabileceği durumlar
Yetişkinleri psikoterapiye yönlendiren nedenler
Kaygı, endişeler
Hayat krizleri: Göç, boşanma, intihar eğilimi, ayrılık,
kaza, yas
Depresyon
Psikosomatik rahatsızlıklar
Madde bağımlılıkları
Takıntı hastalıkları
Saldırganlık
Yakınlık ve cinsellik
Yabancılaşma duygusu
Varoluşsal krizler
Kendini keşfetme
Eş ve aile anlaşmazlıkları
Çocuk eğitimi ve çocuk gelişimi ile ilgili sorular
Ebeveynlik ile ilgili problemler
Yaşlanma
Topluma uyum sağlama güçlükleri
Çocukları psikoterapiye yönlendiren nedenler
Çocukları psikoterapiye sıklıkla sosyal güvenlik uzmanları,
okulda görev yapan psikolojik danışmanlar, pedagoglar ve öğretmenleri
yönlendirir.
Okulda zorlanma, kaygı, başarısızlık
Davranışsal problemler
Gelişim geriliği
Ergenlik krizleri
Çocuklarda görülen psikolojik rahatsızlıklar: Dikkat
eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu DEHB, otizm…
Sosyal olarak güvensizlik
!!! Bazen psikoterapiye belli bir nedenle başlansa bile
süreç içerisinde odak noktası değişebilir.
İlginizi çekebilir: Psikolojik hastalıklar
5)
Psikoterapi’nin amaçları
Psikoterapi psikolojik hastalıklar, psikososyal ve
psikosomatik şikayetlerin üstesinden gelmeyi hedefler. Psikoterapi bireyde
davranış ve tutum değişiklikleri, öz farkındalık, gelişim ve olgunlaşma
sağlayabilir.
Psikolojik hastalık belirtilerinin, psikosomatik tepkilerin
ortadan kaldırılması ya da azaltılması
Duygusal rahatlama, duygusal karışıklıkların üstesinden
gelme
Davranış bozuklukların düzeltilmesi
Tutum değişikliği
Bireysel olgunluk kazanımı, öz farkındalık, kendini
keşfetme
İlişkilerin yeniden gözden geçirilmesi
Psikolojik kaynaklar elde etme, başa çıkma metotlarının
geliştirilmesi
Karar verebilmek. Örneğin; boşanma süreci, kariyer seçimi…
Birçok danışan psikoterapistleriyle kendilerini, iç
dünyalarını ve ilişkilerini daha iyi tanıma yolculuğuna çıkmaktan mutluluk
duyarlar.
PSİKOTERAPİNİN AMACI İNSANLARI ÖZGÜRLEŞTİRMEKTİR. – ROLLO
MAY
!!! Uygulanan terapi yöntemi de terapi amaçları üzerinde
etkili olur.
Psikodinamik yaklaşımda hedeflerden birisi “açığa çıkarmaktır”
(bilinç dışında yatan çatışmaları). Açığa çıkarılan bastırılmış meteryalle
çalışılır, üstesinden gelinir.
Bilişsel davranışçı terapide amaç bireyin uyumlu olmayan
davranış ve düşüncelerini daha uyumlu hale getirmek olabilir.
Hümanist yaklaşım bireyin “uyumlu” (içten, otantik)
olabilmesini hedefler. Duygularının daha fazla farkında varabilmesi ve
yaşayabilmesi. Bulgularının üstesinden gelmekten ziyade gelişmesi, büyümesi ve
kendisini gerçekleştirmesidir..
Sistemik aile terapisi aile bireylerinin birbirine yardımcı
olabilmelerine yardımcı olmayı hedeflemektedir. İnsanlara problemleri hakkında
farklı perspektifler kazandırmayı amaçlar. Kişilerin yeni psikolojik kaynaklar
elde etmeleri ve ayatta iyi problem çözücüler olmaları da hedeflerindendir.
Psikoterapi ile ilgili başlıca önyargılar
Psikoterapistler tavsiye verirler.
Psikoterapistler fikirlerinizi değiştirmeye çalışırlar.
Psikoterapistlere her şeyi anlatmak gerekiyor.
6)
Psikoterapinin faydaları
Psikoterapi insanlara düzelme ve mutlu olma umudu verir.
Psikoterapi uygulanan hastaların, hiç tedavi görmeyen ve
plasebo alan hastalara göre daha iyi konumda olduğu görülmüştür. (Smith, Glass
& Miller, 1980).
Terapi iş fonksiyonlarını artırır. Maliyet etkinliği
sağlar.
Psikoterapi sayesinde psikiyatride geçirilen süre azalır.
Psikiyatrik ilaçlara olan bağımlılık ve gereksiz ameliyatlı tedaviler azalır.
(Dixon-Gordon, Turner, & Chapman, 2011; Lazar & Gabbard, 1997).
Psikoterapi uygulamalarını da içine alan ruh sağlığı
çalışmalarının genel sağlık harcamalarını azalttığı görülmüştür. (Alexander,
Arnkoff, & Glass, 2010; Felker, et al., 2004; Roy-Byrne, et al, 2003).
Psikoterapinin etkinliği farklı yaş gruplarında,
sosyo-ekonomik statü ve kültürlerde bulunan insanlar üzerinde gözlemlenmiştir.
İNSANLAR PSİKOTERAPİYE GENELLİKLE BAŞKALARINI DEĞİŞTİRMEK
İÇİN GELİR. OYSAKİ SADECE KENDİLERİNİ DEĞİŞTİREBİLİRLER.
7)
Psikoterapi mi, ilaç mı?
İlaç
Kimi hastalar sadece ilaç almakla yetinir. Psikoterapiye
ulaşamazlar. Ya da terapiyi tercih etmezler.
Özellikle psikozlu hastalıkların tedavisinde sıklıkla
sadece ilaç kullanılır. Oysaki bu hastaların ve ailelerinin yaşadıkları
güçlüklerle baş edebilmek için psikolojik desteğe de ihtiyaçları olur.
Giderek anti-depresan ilaçların kullanımda ciddi artış
gözlemliyoruz. Gözleri ilaçtan başkasını görmeyen hastalar olabiliyor.
İNSANLAR ARTIK GÜNDELİK HAYATIN GETİRDİĞİ SIKINTILARI,
KAYGILARI; KİŞİLİĞİN GELİŞMESİ, OLGUNLAŞMASI İÇİN BİR VESİLE OLARAK GÖRMEK
YERİNE, BİR AN ÖNCE BUNDAN KURTULMA İSTEĞİYLE HAREKET EDİYORLAR.
TAHAMMÜLSÜZLÜKTEN, DAYANIKSIZLIKTAN, “YAZ ANTİDEPRESANI DA GİDELİM” DİYORLAR.
OYSA TAHAMMÜL GÜCÜ OLMAYANIN DEĞİŞTİRME GÜCÜ DE OLAMAZ. – CENGİZ GÜLEÇ,
METAFORLA SAADET OLMAZ KİTABINDAN
Bireyin yaşamında hiçbir şeyi değiştirmeyerek sadece
ilaçlardan medet umması çok gerçekçi değildir. Bulgular üzerinde etkili
olabilen ilaçlar bireyin problemlerinin kaynağını ortadan kaldıramaz. İlişki
problemleri, çatışma problemleri üzerinde etkili olmakta aciz kalır. Danışan
geçici olarak rahatlama yaşasa da uzun süreli etki için yaşamını gözden
geçirmelidir.
GÜNÜMÜZDE RUHA ADETA MAKYAJ YAPAN İLAÇ TEDAVİLERİNİN
GELİŞMESİ, PSİKOTERAPÖTİK SÜRECİN ÖNEMİNİ AZALTIYOR. – KEMAL SAYAR, KÜLTÜREL
BİR ELEŞTİRİ KİTABINDAN
Psikoterapi
Bazıları psikoterapiyi, yan etkilerinden dolayı psikiyatrik
ilaçlara tercih eder (Deacon & Abramowitz, 2005; Paris, 2008).
Psikoterapi insanların davranışlarında, ilişkilerinde,
yaşama bakışlarında, kişilik gelişimlerinde değişiklikler getirebilir.
Böylelikle uzun vadede ilaçla tedavi olan hastalara göre daha faydalı olabilir.
Buna karşın kimi danışanlar ne kadar terapi alsalar da
biyolojik olarak psikolojik rahatsızlıklara karşı eğilimli olabilirler. Ayrıca
bazı hastalıklarla sadece psikoterapi yeterli olmayabilir.
İlaç ve psikoterapi eş zamanlı olarak
Birçok danışan ise aynı anda hem ilaç kullanır, hem de
psikoterapi görürler.
İlaç alımı psikoterapiyi mümkün de kılabilir. Zira aşırı
kaygıları olan danışanlar gibi bazı hastalarla ilaç almadan terapi yapmak
oldukça güç ya da imkansızdır.
Ruh sağlığı uzmanları ilacı hastanın akut olduğu dönemlerde
tercih ederler. İlaçlarla stabilize olan danışan, psikoterapi için hazır hale
gelir. Bu bir süre alçılı ayakla yürümek gibidir.
Yapılan araştırmalar aynı anda ilaç ve psikoterapi tedavisi
gören danışanların daha kısa sürede ilerleme katettiklerini göstermiştir.
⇒
Psikoterapi uzun vadede psikiyatrik ilaçlardan daha etkili olduğuna dair
bulgular da elde edilmiştir. (Cuijpers, et al., 2010; Pyne, et al., 2005).
Yalnızca psikoterapi, yalnızca ilaç tedavisi ya da her
ikisi birden olabilir. Bu tercihlerden hangisinin, hangi hasta için en doğrusu
olduğu konusunda görüş birliği bulunmamaktadır. Kimi uzmanlar her ikisinin bir
arada daha etkili olacağına inanır. Kimileri ilaçları gereksiz ya da zararlı
bulabilmektedir. Kimi uzmanlar da psikoterapinin etkinliğine kuşkuyla bakar.
İlaç
ve psikoterapiye alternatifler, tamamlayıcılar
Elbette bu yazıda psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde
yalnızca psikoterapi ve ilaç tedavisinin uygulandığını iddia edemeyiz.
Meditasyon, sosyal ve manevi destek gibi birçok farklı
şekilde hastanın tedavisi daha etkin hale getirilebilir.
Bilimsel çalışmalarda farklı çabaların da etkileri
gözlemlenmiştir. Örneğin; günlük düzenli yürüyüşlerin depresyon tedavisindeki
olumlu etkisi ortaya konmuştur.
Kişilere en iyi gelen, etkisi psikolojik çalışmalarda
görülen sosyal destektir. Kısa süreli ve bireyin kendi tercih ettiği yalnızlık
kimi durumlarda yapıcı olabilir. Fakat, birçok zaman psikolojik hastalıklara
davetiye çıkarır.
8)
Psikoterapist kimdir?
Psikoterapi bu konuda eğitim almış psikoterapistlerin
yanında güvenli bir şekilde yapılır.
Ülkemizde psikiyatr ve psikologların bir kısmı kendilerini
psikoterapi alanında geliştirerek danışanlarına psikoterapi hizmeti sunarlar.
Psikiyatr ilaç tedavisi uygular, psikolog konuşma tedavisi
demek oldukça indirgemeci bir yaklaşımdır. Zira ister psikolog olsun, ister
psikiyatr olsun, psikoterapi alanında temelleri olsa da ayrıca kendilerini
psikoterapi eğitimleri ile geliştirerek psikoterapi hizmeti sunarlar. Nitekim
birçok psikiyatr bu alana büyük katkılarda bulunmuştur. Bunları göz ardı
edemeyiz.
Benzer şekilde psikolog ilaç yazamayan uzmandır görüşü de
oldukça indirgemeci farklı bir bakış açısıdır. Psikologlar insan davranışları alanında
eğitim almış bilim insanlarıdır.
Psikoterapi hizmetini Türkiye’de genellikle psikiyatri,
psikoloji ve psikolojik danışmanlık gibi alanlarda üniversite eğitimleri alan
uzmanlar yaparlar. Değişik ülkelerde farklı uygulamalar görülebilmektedir. Özlemi
duyulan uygulama ruh sağlığının farklı alanlarında uzmanlaşmış
meslektaşlarımızla birlikte uyum içinde çalışabilmektir.
İlginizi çekebilir: Psikoterapist nasıl olunur?
Psikoterapi nasıl yapılır?
9) İlk psikoterapi seansı
Psikoterapi süreci hakkında bilgilendirme
Birçok danışanın psikoterapi nedir konusunda
aydınlatılmaları gerekir.
Yapılan konuşmanın mahremiyetinin korunması
Psikoterapi seanslarının sıklığı ve nihai olarak da
terapinin süresi
Psikoterapi için ödenecek olan ücret ve ödeme şekli
Psikoterapi seanslarının gerekli olduğu durumlarda nasıl
iptal edilebileceği
Psikoterapide amaç belirleme
İlk psikoterapi seansının odak noktası danışanın amaçlarını
belirlemek ve ileriki seanslar için bir yol haritası oluşturmaktır.
Danışanı psikoterapiye getiren nedenler; psikolojik
hastalıklar, krizler, aile çatışmaları vb.
Danışanın ve yakınlarının psikoterapiden beklentileri.
Terapi çeşitlerinden hangisinin uygulanacağı; bireysel
terapi, evlilik terapisi, aile terapisi vb.
Birçok danışan belirli bir psikoterapist ile birlikte
çalışıp çalışamayacağına ilk psikoterapi seansı sonrasında karar verir.
Yanınıza alabilecekleriniz; sevk notları, kullandığınız
psikiyatrik ilaçların adları, not kağıdı ve ajanda.
İlginizi çekebilir: İlk psikoterapi seansında sorulan
sorular
10)
Psikoterapide konuşulan temalar
Terapide esasen konuşulamayacak konu yoktur. Bireyin yaş
grubuna, amaçlarına, kişisel farklılıkları bağlı olarak yaşanacak olan terapi
seansı değişiklik gösterir.
Sizi ilgilendiren güncel konularınız konuşulur. Konuyla
alakalı kişisel geçmişiniz de göz önüne alınır. Bir önceki psikoterapi
seansından edindiğiniz öz farkındalık (içgörüler) ve sonrasında ki gelişiminiz
birlikte değerlendirilir.
Kimi danışanlarla psikoterapötik çalışmaya hemen onları
endişelendiren sorunlar hakkında konuşarak başlanılabilir. Bu özellikle kriz
müdahalelerinde söz konusudur.
Psikoterapistlerin sorularına örnekler
Daha önce hiç psikoterapi gördünüz mü?
Psikoterapiye gelmeye nasıl karar verdiniz?
Sizi buraya getiren problemler nelerdir?
Bu problemleri kendi bakış açınızdan nasıl tarif edersiniz?
(ya da başkalarının bakış açısından)
Kişisel geçmişiniz ve aktüel yaşam durumunuz nasıl?
Psikoterapiden neler bekliyorsunuz?
Problemleriniz çözüldüğünde hayatınızda nasıl bir tablo
görüyorsunuz?
Şimdiye kadar yaşadığınız sıkıntıların üstesinden gelmek
için neler yaptınız?
Problemlerinizle baş etme konusunda, şimdiye kadar neler
işe yaradı? Neler size yardımcı olamadı?
Psikoterapinin tam olarak nasıl işlediğini merak
ediyorsanız, bir seansın transkripsiyonunu (danışan ve terapist arasında geçen
konuşmayı yazılı olarak) hazırladım. Carl Rogers ile Gloria: Seans
transkripsiyonu – Türkçe çevirisi
11) Psikoterapi sürecine kimler katılır?
Ailenizi ya da arkadaşlarınızı belirli seanslar için davet
edebilirsiniz.
Bireysel terapi olarak başlayan süreç aile ya da çift
terapisine dönüşebilir.
Özellikle çocuk terapisi sürecine aileler, öğretmenleri ve
arkadaşlar da dahil olabilir. Psikoterapist öğretmen ya da bakıcıyla yüz yüze
ya da telefon ile görüşebilir. Böyle bir işbirliği terapi sürecinin daha etkili
olmasını sağlayabilir.
Danışanın ihtiyaçlarının yanı sıra terapistin tercihleri ve
uyguladığı terapi yöntemi de etkili olur terapiye kimlerin katılacağını
belirlerken. Psikodinamik yaklaşım genellikle bireysel olarak gerçekleşirken,
sistemik aile terapisinde sıklıkla evlilik ve aile terapileri uygulanır.
12)
Psikoterapi ne kadar sürer?
Psikoterapi seansların uzunluğu
Bireysel terapi seansları çoğunlukla elli dakika sürer.
Evlilik terapisi, aile terapisi ve grup terapisi genellikle
çifte seans sürer. Çifte seanslar bir buçuk saat ya da bir saat kırk dakika
sürebilir.
İlk terapi seansı çifte seans olabilir. Danışanla
psikoterapistin tanışması, terapi süreci hakkında bilgilendirilmesi, ve
amaçların belirlenmesi vakit alır.
Psikoterapi seans aralıkları
Bireysel terapi, çocuk terapisi ve grup terapisi çoğunlukla
haftada bir gerçekleşir.
Evlilik terapisi ve aile terapisi genellikle iki haftada
bir olur.
Benim uygulamam şu. Danışanın kriz dönemlerinde haftada bir
seans olarak terapiye başlıyorum. Giderek danışan stabilize olduktan sonra iki
haftada bir devam ediyorum sürece. Elbette danışanların dönem dönem ihtiyaçları
farklılık gösterebilir.
Psikoterapi toplam seans sayısı
Psikoterapi ihtiyaç duyulduğu ve birlikte belirlenen terapi
hedeflerine ulaşıncaya kadar devam eder. Birçok terapist bunun için 8 – 20
seans arası önerir. Amerikada yapılan bir araştırma hastaların yarısından
fazlasının 8 seans sonunda psikoterapiyi bıraktığını ortaya koydu. Aynı
araştırmaya göre ortalama seans sayısı 4’tür. Bu birçok danışanın terapiyi
erken bıraktığını gösteriyor.
Psikolojik hastalıklar uzun sürede oluşur. Aynı şekilde
tedavileri de uzun sürebilir. Bu kimileri için birkaç seans, kimileri içinse
aylarca sürebilir.
Terapi yöntemleri de psikoterapinin uzunluğunda
belirleyicidir.
İç çatışmaları ortadan kaldırmayı ve kişilik gelişimini
hedefleyen psikodinamik yaklaşım uzun süre gerektirir. Günümüzde kısa dönemli
psikodinamik psikoterapi de uygulanmaktadır.
Çözüm odaklı ve davranış değişikliklerini hedef alan
psikoterapi yöntemleri daha kısadır. Örneğin, sistemik aile terapisi nadiren
yirmi seansın üzerinde olur.
13)
Psikoterapi sürecini sonlandırma
Psikoterapide gönüllülük esastır. Danışanlar istedikleri
vakit terapiye son verebilirler.
Terapiyi sonlandırmaya terapist ve danışanın birlikte karar
vermesi ideal olur. Bu her zaman mümkün olmayabilir.
Psikoterapi süreci, hayatınıza etkisi ve terapiyle ilgili
diğer fikir ve geri dönüşümleriniz psikoterapiyi sonlandırmada belirleyici
unsur oluştururlar.
Psikoterapi etiği, terapistlerle hastalarının psikoterapi
dışında olan ilişkilerine izin vermez. Yine de birçok danışan terapiden sonra
arkadaş olmak ister terapistiyle. Bu doğru değildir. Son psikoterapi seansları
danışanları bu ayrılığa hazırlamalıdır.
Son psikoterapi seanslarının temaları
Bulguların tekrar etmesi durumlarında danışan neler
yapabilir.
Kazanılan psikolojik kaynaklar. Danışana güç veren, kendini
kötü hissettiği durumlarda ona iyi gelen şeyler nelerdir? Bu kaynaklar nasıl
korunabilir ve geliştirebilir?
Yeni yaşam hedefleri bina etme psikoterapi sonrası için.
Danışanlar geri bildirimlerde bulunur.
Kendisine psikoterapi seansı boyunca hangi soruların, hangi
müdahalelerin iyi geldiğini ya da yardımcı olmadığını dile getirirler.
Bu şekilde danışan aktif duruma geçer. Benzer problemleri
yaşayan insanlara dolaylı olarak yardım edebilme şansına kavuşur.
Geri bildirim psikoterapistin mesleki gelişimi için de yol
gösterir.
14)
Psikoterapi seanslarının etkinliğini artırma
Psikoterapinin amacı seanstaki kazanımlarınızı günlük
hayatınıza uygulayabilmenizdir. Hem psikoterapi seansları sırasında, hem de
seans aralarında aktif olmanız oldukça önemli.
Danışanlar seans aralarında konuşulan konular üzerinde
düşünürler.
Kendilerini gözlemler, iç görüler kazanırlar.
Küçük denemeler yapar adımlar atarlar.
Yakınlarıyla bu konular üzerine konuşarak onları da terapi
sürecine dahil edebilirler.
15)
Etik ilkeler
Psikoterapi de hangi etik kurallarının geçerli olacağına
meslek örgütleri ve ülkedeki yasalar karar verir. Her ülkede farklılık
göstermekle birlikte psikoterapide temel olan etik esaslar şunlardır,
Psikoterapistler, psikoterapi ilişkisi dışında hastalarıyla
farklı ilişkilere giremezler.
Psikoterapistlerin danışanlarıyla her türlü cinsel ilişkisi
yasaktır. Hastanın rızası bile olsa, istismar olarak kabul edilir. Yaşadıkları
özellikle de cinsel travmalar nedeniyle danışanların kendisi bu konuda sağlıklı
kararlar veremiyor da olabilir.
Hastanın bilgisi ve izni olmadan üçüncü şahıs ve kurumlarla
bilgi alış verişi yapamaz.
Psikoterapist gerekli gördüğünde hastasını sağlık
kuruluşuna gitmesi konusunda bilgilendirir.
Psikoterapist danışanının ihtiyacının kalmadığını fark
ettiğinde hastasını bilgilendirir. Hastasında psikoterapi bağımlılığı ortaya
çıkmadan terapiyi sonlandırmaya gayret gösterir.
Psikoterapistler ve hastaları arasında hiçbir suretle
(cinsel yönelim, ırk, yaş, politik görüş gibi nedenlerle) ayrım yapamazlar.
16)
Psikoterapi ücretleri
Standart bir psikoterapi ücretinden bahsetmek çok güç.
Psikologlar facebook grubunda yapmış olduğum bir ankette meslektaşlarıma hangi
ücret aralığının danışanlar ve terapistler için makul olduğunu sordum. En çok
tercih edilen yanıt 200-550 TL ve 250-400 TL arası oldu.
Ücretsiz
psikolojik destek sağlayan kurumlardan bazıları ise şunlar;
Tıp fakültelerinin ve devlet hastanelerinin bir kısmı
Toplum Sağlığı Merkezleri
Rehberlik Araştırma Merkezleri
Halk Sağlığı Merkezleri
Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri
Sosyal Hizmet Merkezlerinde
Bazı belediyelerde
17) Psikoterapi hizmeti verilen mekanlar
Özel ofislerde psikoterapi
Televizyonlarda psikoterapi ofisleri genellikle gösterişli
alanlar olarak gösterilirler. Deri koltuklar, kitaplıklar, resimler ve diğer
sanat eserleri bulunur. Lüks ofisleri kiralayan terapistler bunu talep
ettikleri ücretlere yansıtır.
Odanın düzenlenmesinde terapi yöntemleri de etkili olur.
Örneğin, psikanaliz uygulayan terapistlerin odalarında koltukların haricinde
kanepe de bulunur.
Psikoterapi Merkezleri
Psikoterapi merkezleri birden fazla ruh sağlığı uzmanının
bir araya gelerek oluşturdukları merkezlerdir. Bu merkezlerdeki psikoterapist,
klinik psikolog ve psikiyatrlar farklı alanlarda uzmanlaşabilir.
Sosyal kurumlarda psikoterapi
Birçok farklı sosyal kurumda gerçekleşebilir psikoterapi
Huzur evleri
Çocuk koruma
Ceza infaz kurumları
Kadın sığınma evleri
Mülteci kampları
Bu kuruluşların genellikle sürekli bir psikoterapi odaları
yoktur. Psikoterapistler bu topluluklarda kalan bireylerin odalarını ziyaret
edebilirler. Farklı sosyal odalar geçici olarak bu hizmet için de
kullanılabilir. Böyle durumlarda psikoterapistin yaratıcılık göstermesi ve
hazırlık yapması gerekir.
Mahremiyet. Ortak yaşanılan bu tarz kurumlarda mahremiyeti
korumak güçtür.
Danışanlardan birkaçının memnun kalması durumunda diğerleri
de psikoterapiye ilgi duyabilirler.
Danışanların yanına gidiyor olmak dezavantajlı gruplara da
bu hizmetlerin götürülmesini sağlar.
Evlerde psikoterapi
Psikoterapistler genellikle hastalarının evlerinde
psikoterapi yapmak istemezler. Buna istisna olan birkaç durum vardır.
Dışarı çıkma korkusu olan hastalar.
Fiziksel engeli olan, kronik hasta veya çok yaşlı olan
danışanlar. Bu durumlarda online terapi uygulamalarıda yapılabilir.
Psikolojik kriz durumları. Örneğin; psikoterapistin
danışanının hayatından endişe etmesi gibi.
Belirli bir sosyal organizasyon tarafından bunun için
görevlendirilmiş psikoterapistler.
Çocuk koruma programına alınan aileler. Psikoterapist
evlerini ziyaret ettiği ailelere sorunların gerçekleştiği yerde değişiklikler
yapmaları konusunda yardımcı olurlar.
++ Terapi hizmeti danışanların evlerine taşınınca,
psikoterapistle danışan arasındaki güven ve işbirliği daha hızlı kurulabilir.
Çünkü birey kendi evinde olmanın verdiği rahatlığı yaşar.
– – Evde yapılan terapilerde danışanlar diğer aile
bireylerinin yanında rahat etmeyebilirler. Diğerleri ve evcil hayvanlar
nedeniyle terapiye yoğunlaşmak da zorluk yaşayabilirler. Psikoterapist evde
içinde bulunduğu roldeyken güç durumda kalacağı şeylere şahit olabilir.
Örneğin; çocuklara kötü davranılması gibi
#eskişehirpsikoterapi
#psikoloterapi #eskişehir #psikologilkerkucuk
Yorumlar
Yorum Gönder